Izbori su prošli, rezultati su poznati, čak je i ponovljeno glasanje u Istočnom Mostaru i Istočnom Drvaru gotovo. Red je da napišem nešto o rezultatima i pojavama koji su ih obilježili. U narednih nekoliko postova baviću se različitim aspektima netom završenih lokalnih izbora.
I ako posmatramo načelnike, pobjednik ovih izbora je SDS. Nema tu puno šta da se oduzme ili doda. I pojedinačno, ili kao dio koalicija, SDS je uspio da osvoji najviše načelničkih mjesta. SNSD je doživio veliki pad i prepolovio broj svojih načelnika. Da ne bih govorio napamet, evo i tabele sa rezultatima:
Namjerno stavljam i rezultate iz 2004. i 2008. godine, da biste mogli da poredite stanje u Republici Srpskoj nekad i sad. Otprilike smo se sada vratili na odnos iz 2004. godine. Nekoliko trendova treba zapaziti. Dok prije 8 godina niti jedan kandidat koalicije nije prošao, danas je čak 10 izabranih načelnika na toj poziciji u ime neke koalicije.
Ovaj recept sa koalicijama opozicija (SDS, PDP i drugi) su prvi put ozbiljnije primjenili na prijevremenim izborima u Bileći, početkom 2010. godine. I tada je bilo uspješno. Sada je koaliranje ponovljeno u dosta opština. Zahvaljujući tim koalicijama, pobijeđen je SNSD u nekim tradicionalno jakim opštinama kao što su Gradiška, Srbac ili Kozarska Dubica. Rezultat za opoziciju bi bio bolji da su uspjeli da koalicije naprave u svim opštinama. SNSD je u nekim opštinama pobijedio zahvaljujući razjedninjenosti opozicije (npr. Banja Luka i Bileća).
Bileća
Dok je opozicija shvatila da jedino zajednički mogu da pobijede SNSD, SNSD je dosta kruto ulazio u dogovore oko koalicija na lokalu, prije svega sa koalicionim partnerima iz NS RS - DNS-om i Socijalistima. U samo dvije opštine SNSD je bio u koaliciji za načelnika (Petrovac i Kotor Varoš) i u obje pobijedio. U nekim opštinama (Prijedor, Ugljevik, Čelinac), ne samo da koalicioni partneri nisu bili zajedno, već su bili najžešći protivnici. Foču namjerno ostavljam po strani, jer tamo se vidjelo da SNSD i SDS mogu zajedno, kada im je cilj da promijene dominantnog načelnika, koji je na toj poziciji već 8 godina.
Foča
Rekao bih da će ovaj recept biti primjenjen i na opštim izborima 2014. godine. Mnogo je teže napraviti zajedničku listu kandidata za poslanike, ali se opoziciji ovo nameće kao najbolji način da ostvari dobe rezultate na opštim izborima. SNSD će morati malo razmisliti da li vrijedi i dalje tvrdoglavo insistirati na isključivo samostalnom nastupu, jer teško je očekivati euforiju kakvu smo imali 2006. godine i natpolovičnu većinu u parlamentu.
Kada sam već analizirao SNSD i SDS, red je da pomenem i druge stranke. DNS je jedina stranka koja iz izbora u izbore osvaja nekoliko načelničkih mjesta. Imaju Prijedor kao bazu, i odatle šire svoj uticaj. Ostale stranke sporadično osvajaju poneku opštinu. Zanimljivo da PDP kao treća (ili četvrta) stranka već dugo vremena nema svog samostalnog načelnika (mada će imati svog čovjeka u Trebinju).
Trebinje
Sada smo u fazi konstituisanja opštinskih parlamenata. Moguće su različite koalicija "na lokalu", često zavisno od ličnih odnosa rukovodstava opštinskih odbora, a manje od ideologija ili koalicija koje postoje na višim nivoima. Koalicije ipak najviše zavise od toga koliko ko ima odbornika, i o tome ću pisati u slijedećem postu.
Ko su pobjednici, a ko gubitnici?
Sada mi se već čini da se lokalni izbori posmatraju isključivo kroz prizmu načelnika. Bitno je samo koliko je koja stranka uspjela da osvoji načelničkih pozicija, dok se odbornici "ne računaju". Samo oni koji su direktno uključeni u lokalnu politiku znaju koliko problema imaju načelnici koji nemaju stabilnu skupštinsku većinu, ili još gore - koji uopšte nemaju većinu u skupštini opštine/ grada.I ako posmatramo načelnike, pobjednik ovih izbora je SDS. Nema tu puno šta da se oduzme ili doda. I pojedinačno, ili kao dio koalicija, SDS je uspio da osvoji najviše načelničkih mjesta. SNSD je doživio veliki pad i prepolovio broj svojih načelnika. Da ne bih govorio napamet, evo i tabele sa rezultatima:
2012.
|
2008.
|
2004.
|
|
SNSD
|
17
|
36
|
15
|
SDS
|
27
|
16
|
34
|
koalicija SNSD-SDS (Foča)
|
1
|
-
|
-
|
koalicije sa SNSD-om
|
2
|
2
|
-
|
koalicije sa SDS-om
|
7
|
1
|
-
|
DNS
|
2
|
3
|
1
|
SDA
|
1
|
1
|
2
|
NDS
|
1
|
-
|
1
|
SNS
|
1
|
-
|
-
|
SRS RS
|
1
|
-
|
-
|
nezavisni kandidati
|
2
|
1
|
1
|
SP
|
-
|
1
|
5
|
SDP
|
-
|
1
|
1
|
PDP
|
-
|
-
|
2
|
Namjerno stavljam i rezultate iz 2004. i 2008. godine, da biste mogli da poredite stanje u Republici Srpskoj nekad i sad. Otprilike smo se sada vratili na odnos iz 2004. godine. Nekoliko trendova treba zapaziti. Dok prije 8 godina niti jedan kandidat koalicije nije prošao, danas je čak 10 izabranih načelnika na toj poziciji u ime neke koalicije.
Ovaj recept sa koalicijama opozicija (SDS, PDP i drugi) su prvi put ozbiljnije primjenili na prijevremenim izborima u Bileći, početkom 2010. godine. I tada je bilo uspješno. Sada je koaliranje ponovljeno u dosta opština. Zahvaljujući tim koalicijama, pobijeđen je SNSD u nekim tradicionalno jakim opštinama kao što su Gradiška, Srbac ili Kozarska Dubica. Rezultat za opoziciju bi bio bolji da su uspjeli da koalicije naprave u svim opštinama. SNSD je u nekim opštinama pobijedio zahvaljujući razjedninjenosti opozicije (npr. Banja Luka i Bileća).
Bileća
Dok je opozicija shvatila da jedino zajednički mogu da pobijede SNSD, SNSD je dosta kruto ulazio u dogovore oko koalicija na lokalu, prije svega sa koalicionim partnerima iz NS RS - DNS-om i Socijalistima. U samo dvije opštine SNSD je bio u koaliciji za načelnika (Petrovac i Kotor Varoš) i u obje pobijedio. U nekim opštinama (Prijedor, Ugljevik, Čelinac), ne samo da koalicioni partneri nisu bili zajedno, već su bili najžešći protivnici. Foču namjerno ostavljam po strani, jer tamo se vidjelo da SNSD i SDS mogu zajedno, kada im je cilj da promijene dominantnog načelnika, koji je na toj poziciji već 8 godina.
Foča
Rekao bih da će ovaj recept biti primjenjen i na opštim izborima 2014. godine. Mnogo je teže napraviti zajedničku listu kandidata za poslanike, ali se opoziciji ovo nameće kao najbolji način da ostvari dobe rezultate na opštim izborima. SNSD će morati malo razmisliti da li vrijedi i dalje tvrdoglavo insistirati na isključivo samostalnom nastupu, jer teško je očekivati euforiju kakvu smo imali 2006. godine i natpolovičnu većinu u parlamentu.
Kada sam već analizirao SNSD i SDS, red je da pomenem i druge stranke. DNS je jedina stranka koja iz izbora u izbore osvaja nekoliko načelničkih mjesta. Imaju Prijedor kao bazu, i odatle šire svoj uticaj. Ostale stranke sporadično osvajaju poneku opštinu. Zanimljivo da PDP kao treća (ili četvrta) stranka već dugo vremena nema svog samostalnog načelnika (mada će imati svog čovjeka u Trebinju).
Trebinje
Sada smo u fazi konstituisanja opštinskih parlamenata. Moguće su različite koalicija "na lokalu", često zavisno od ličnih odnosa rukovodstava opštinskih odbora, a manje od ideologija ili koalicija koje postoje na višim nivoima. Koalicije ipak najviše zavise od toga koliko ko ima odbornika, i o tome ću pisati u slijedećem postu.
